Jak wybrać buty do biegania?

Jak wybrać odpowiednie buty do biegania? Idealnie dopasowane, a może o rozmiar za duże? Z wysokim czy z niskim dropem? Do stopy pronującej czy supinującej?

ZOBACZ TEŻ: CZY MUZYKA POMAGA W TRENINGU?

Stopa neutralna, supinacja i nadpronacja

Podczas biegania stopa w momencie lądowania i przetaczania do wybicia skręca się. Neutralny kąt skręcenia to 15 stopni. W takim ułożeniu ryzyko powstania kontuzji jest znikome. Większość biegaczy ma jednak tendencję do zbyt mocnego skręcenia stopy albo do zewnątrz, albo do wewnątrz, czyli do tzw. supinacji lub nadpronacji. Dobrze dobrane buty pozwolą zminimalizować ryzyko kontuzji. 

• Stopa supinująca— ciężar stopy przejmuje jej zewnętrzna część. Stopa najpierw dotyka podłoża środkową lub zewnętrzną częścią pięty, a następnie przetacza się od zewnętrznej krawędzi śródstopia do zewnętrznej części przedstopia. Wewnętrzna część stopy nie dotyka podłoża. Przy tendencji do supinacji częstym problemem są kontuzje spowodowane brakiem odpowiedniej amortyzacji.
• Stopa pronująca — sytuacja odwrotna do opisanej powyżej. Ciężar przejmuje wewnętrzna część. Stopa najpierw dotyka podłoże środkową lub wewnętrzną częścią pięty. Stopa przetacza się przez wewnętrzną część śródstopia do wewnętrznej części przedstopia. Przy nadpronacji należy zwrócić uwagę na odpowiednią stabilizację.

Profesjonalna pomoc w doborze

Buty biegowe powinny być dobrane przez specjalistę, który uwzględni takie elementy jak: anatomia ciała, wady postawy, podłoże, po którym będziesz biegać czy ilość czasu spędzanego na treningu. 

Profesjonalne sklepy z obuwiem sportowym w zakresie swoich usług posiadają pomóc w dobraniu obuwia. Proces jest niezwykle prosty. Za pomocą kamer rejestrowany jest kilkuminowy bieg na bieżni skupiony na pracy nóg. Następnie film analizowany jest przez specjalistę. Dzięki przeprowadzonemu wywiadowi oraz analizie biegu specjalista w ciągu kilkunastu minut określa odpowiedni typ obuwia, dopasowany specjalnie do twoich potrzeb. 

Udając się do sklepu, warto pamiętać o dwóch rzeczach. Po pierwsze, wizytę zaplanuj w godzinach popołudniowych. Po całym dniu stopy puchną, a tym samym są szersze – podobnie jak w przypadku biegania. Dzięki temu dobierzesz buty dostosowane do realiów treningów. Po drugie, zabierz skarpetki, w których masz zamiar trenować. Ich grubość również ma znaczenie przy doborze odpowiedniego rozmiaru. 

I najważniejsze: nie bój się i nie wstydź poskakać czy potruchtać po sklepie! 

Buty do biegania – na co zwrócić uwagę?

Chociaż dobór obuwia przez specjalistę to najlepszy sposób na wybór butów biegowych to istnieje kilka zasad, którymi powinieneś kierować się, jeśli zdecydujesz się na samodzielny zakup. 

• Buty biegowe muszą pasować pod względem rozmiaru. Nie mogą być za ciasne ani „na styk”. Powinny być lekko za duże – od 0.5 do 1 rozmiaru. Stopa musi mieć miejsce bucie, aby podczas biegu mogła się przesuwać. Takie rozwiązanie powoli na uratowanie paznokci oraz zwiększenie odczuwanego komfortu. 

• Przemyśl gdzie będzie biegał. Wybierając miasto, gdzie dominującymi nawierzchniami jest twardy asfalt, beton czy kostka brukowa dobrym pomysłem będzie wybór butów z większą amortyzacją i stabilizacją. Jeśli masz zamiar trenować na nieutwardzonym, nierównym, wyboistym terenie najlepiej sprawdzą się buty o profilowanej podeszwie, zapewniające dobrą przyczepność do podłoża. 

• Zwróć uwagę na technikę biegu. Jeśli podczas biegu lądujesz na pięcie, wybierz buty z większym dropem (z większą różnicą wysokości między piętami a palcami = z większą amortyzacją). Jeśli lądujesz na śródstopiu, szukaj tych z małym dropem.

• Uwzględnij masę swojego ciała. Im większa waga, tym istotniejsza jest dobra amortyzacja, która pozwoli na odciążenie kręgosłupa i stawów. 

• Muszą być wygodne. Nie decyduj się na buty, których nie czujesz. Jeśli na etapie przymiarek poczujesz w butach dyskomfort, istnieje spore prawdopodobieństwo tego, że będziesz czuł je również podczas biegania. 

• Pamiętaj, że stopa musi dobrze trzymać się buta. Nie może latać, pięta ma być trzymana przez zapiętek, luz powinieneś odczuwać jedynie w czubie.

Buty treningowe czy startowe?

Ważne jest również podjęcie decyzji: obuwie treningowe czy startowe? Czym one się różnią?

• Buty do biegania treningowe — to buty najbezpieczniejsze dla amatora. Ich główną zaletą jest amortyzacja oraz stabilizacja, co przekłada się na minimalizowanie ryzyka kontuzji. Są stosunkowo ciężkie, jednak przez to zyskują na trwałości. Świetnie nadają się do biegania na co dzień.

• Buty do biegania treningowo-startowe — jak sama nazwa wskazuje, to obuwie będące pomostem między treningówkami a butami startowymi. Są lżejsze niż buty treningowe, przy odpowiednim stosunku amortyzacji. Lżejsi zawodnicy mogą w nich trenować na co dzień. Dla cięższych sprawdzą się przede wszystkim podczas zawodów.

• Buty do biegania startowe — ta kategoria przeznaczona jest dla bardziej doświadczonych biegaczy. Przydadzą się w walce o urwanie cennych sekund. Dobra technika biegowa oraz silne mięśnie pozwolą na wykorzystanie pełni ich możliwości. Jeszcze kilka lat temu producenci, obniżali wagę kosztem amortyzacji w podeszwie. Obecnie obuwie biegowe niekoniecznie musi być słabo amortyzowane. Przełomowym rozwiązaniem jest specjalna pianka w połączeniu z zatapianą wewnątrz podeszwy płytką z włókna węglowego. Przekłada się to na sprężystość i dynamikę buta. Buty startowe mają mniejszą żywotność niż treningowe. Ilość pianki amortyzującej mimo wszystko jest mniejsza, dlatego szybciej ulega zużyciu.

Wybierając typ obuwia, powinieneś kierować się przede wszystkim umiejętnościami, potrzebami i zakładanymi celami. Jeżeli zależy ci na jednej uniwersalnej parze, wybierz buty treningowe. Są one najbardziej neutralne. Treningi zyskają na komforcie, a nic nie stoi na przeszkodzie ku temu, by wystartować w nich na zawodach. 

Doświadczeni sportowcy z pewnością docenią obuwie startowe. Są lżejsze i bardzo dynamiczne. Warto jednak pamiętać, że w szafie każdego profesjonalisty znajduje się również para treningowa. 

Jeśli nie jesteś ani zupełnym amatorem, ani profesjonalistą, twoja technika biegowa jest na dobrym poziomie, ale nie jesteś pewny czy buty startowe są dla ciebie –  przemyśl zakup butów treningowo-startowych. Z czasem stwierdzisz czy warto zmienić je na te przeznaczone tylko do startów i akcentów szybkościowych.

Dwie pary butów do biegania?

Często mówi się o tym, że do biegania najlepiej posiadać dwie pary butów. Zasada ta dotyczy jednak głównie osób biegających regularnie. Dla amatorów, którzy biegają co dwa dni lub rzadziej, jedna para będzie wystarczająca. 

Zakup dwóch par może okazać się natomiast bardziej ekonomiczny. Ważnym elementem butów jest pianka w podeszwie, która odpowiada za amortyzację. Podeszwa potrzebuje około 24 godzin na powrót do swoich pierwotnych właściwości. Wracając z wieczornego biegania, następnego dnia na poranny trening wybierasz drugą parę. Pierwsza w tym czasie „odpoczywa”. Naprzemienne użytkowanie może więc wydłużyć żywotność butów. Dla większości modeli będzie to przebiegnięte 1000 km. Oczywiście jest to granica umowna, zależna od podejścia zawodnika. 

Co więcej, ciało po jakimś czasie przyzwyczaja się do butów. Ich wymiana wymusi zmianę biomechaniki biegania, angażując inne mięśnie, co przełoży się na lepsze wyniki.